30 jaar invloedrijk

Het zou een mooie slogan zijn: Bad Religion, wie is er niet groot mee geworden. Vele liefhebbers zijn opgegroeid met deze Californische oerpunkrockers. En de lijst met bands die zegt te zijn beïnvloed door hun specifieke geluid groeit nog steeds. Dit jaar viert de groep zijn dertigste verjaardag. Een mooi moment om eens terug te kijken zou je denken. Jay Bentley, bassist van het eerste uur, en drummer Brooks Wackerman vinden van niet. Zo veel is er namelijk niet veranderd.

Jay: "Echt, er is eigenlijk niets veranderd. Ja, Brooks is veranderd en ik ben veranderd. Mijn haar is wat grijzer, ik krijg rimpels, maar verder niets. Weet je, dertig jaar geleden was er in Los Angeles een kleine groep mensen die punk leuk vond. Die groep is echt veel en veel groter worden maar blijft nog steeds een kleine groep mensen. Zeker als je ziet hoe de stad gegroeid is. Het zijn nog steeds mijn vrienden. We zijn nog altijd muzikanten. En dat is nog altijd leuk. Want ik ben van mening dat je niet moet stoppen als je doet wat je leuk vindt."
Brooks: "En je houdt het leuk door elkaar een beetje te haten. Echt, zo blijf je scherp. Dat is het recept. Je moet zeker niet te veel liefde willen geven, dan gaat het fout. Liefde is niet iets voor in de muziek. Liefde is voor mietjes."

De twee heren zijn erg relaxed en staan met beide benen op de grond. Deels is dat ook de kracht om het met elkaar uit te houden, vinden ze.
Jay: "Eerlijk, ik heb met andere bands gespeeld. Met heel erg getalenteerde muzikanten, maar nergens is het gevoel zo goed als met Bad Religion. Ik kan niet zeggen wat, maar er gebeurt iets als wij samen zijn. Op het podium, maar ook in de repetitieruimte. Er is een sfeer, nog altijd, die ik niet kan omschrijven en ook in geen andere band ben tegengekomen. Dat is waarom ik terugkom. Het is zo gaaf! Het meest rottige aan deze baan is dat je niet gewoon naar huis kunt als je klaar bent met je werk. Maar goed, daar hebben we voor getekend. En ik weet niet beter. We begonnen de band toen ik vijftien was en zijn nu dertig jaar verder. Ik weet hoe ik er mee om moet gaan. Het grote verschil is dat we ook de mindere momenten samen doorkomen. Als Brooks zijn kinderen mist, komt hij naar mij of Greg. Ik weet waarover hij praat, Greg ook. Dat helpt, want ook wij missen onze kinderen wel eens. Maar het scheelt enorm dat je er samen doorheen komt. We zijn wel vrienden namelijk."

De enorme staat van dienst van Bad Religion heeft volgens de twee de band niet veranderd. Juist niet. Je moet je niet groter voordoen dan je bent.
Brooks: "Als je op een dag wakker wordt en denkt echt dat je een soort held bent, dan is het niet goed. Sommige fans vinden ons misschien helden en daar kan ik wel mee leven. Dat inspireert. Maar ik heb dat gevoel zelf niet, gelukkig."
Jay: "Inderdaad gelukkig, haha. Ik vind de gedachte dat je als punkband de wereld echt kunt veranderen een gevaarlijk denkpatroon. Daar komen moeilijkheden van. Natuurlijk moet je geloven in wat je doet. En er zijn mensen die je te gek vinden, maar evenzoveel hebben ook gewoon een hekel aan je. Dat mag je nooit vergeten."

Over de huidige punkscene heeft vooral Jay een duidelijke mening. Punks maken het verschil nog steeds, "Het genre is soms te overgevoelig. Want je mag niet beroemd worden in punk. En soms is dat goed, dat houdt je nuchter in je denkwijze. Alleen is de scene er soms te veel op gericht om uniek en verschillend te zijn. Want als 100.000 mensen hetzelfde shirt kopen ben je niet erg uniek en anders. Maar het is wel een beginpunt. Vanuit dat shirt kan je verder groeien in wat punk is. Het gaat namelijk niet alleen om muziek. Het gaat erom hoe je in het leven staat. Wat doe je met alle vragen? Wat worden jouw antwoorden? Wil je echt het verschil maken, of het proberen? Ik denk dat een punkmentaliteit nog altijd het verschil maakt. Want er zijn nog altijd veel bands, kleine labels, onafhankelijke promotors en underground shows. Er wordt nog altijd geskateboard en BMX gereden. Dat zijn dingen die er al zijn sinds het begin en ze zijn nooit weggeweest. En of Bad Religion nog deel uitmaakt van underground? Dat kan ik niet zeggen. Dat bepaalt de scene zelf wel. Die bepalen of wij daar nog bij horen of niet. Dat is iets waar je geen invloed op hebt"

Toen Bad Religion begon was er geen internet of downloadmogelijkheid. Door optredens te doen is de band groot geworden. Zou de band in dit online-tijdperk net zo groot worden?
Jay: "Tja, dat is moeilijk te zeggen. Tegen veel bands die aan mij komen vragen wat ze moeten doen, zeg ik: promoot jezelf op internet. Maar je moet wel live kunnen spelen. Als je dat niet goed kan, zul je er nooit komen. Toen wij begonnen was er geen internet, dus het enige wat we hadden was optredens. En die moesten altijd goed zijn zodat het publiek onze LP's kocht.
Brooks: "Een ander uniek punt is dat Bad Religion in Europa optrad toen nog geen andere Amerikaans punkband dat deed. Dat heeft erg geholpen, toch Jay?"
Jay: "Toen wij eind jaren tachtig naar Europa kwamen, waren er inderdaad maar weinig die dat durfden. We deden in die tijd een tour door de VS die niet erg succesvol was, maar in Europa sloeg het wel aan. Het eerste optreden was in de Amsterdamse Melkweg en dat was al een grote uitverkochte show. Daarna gingen we naar Duitsland en daar waren 5000 man. Echt ongelooflijk, daar hadden we geen idee van. Voor bands van nu is het gewoon moeilijk. Het is al moeilijk genoeg om een band te beginnen, maar het is nog veel moeilijker om die ook draaiende te houden."

Moet muziek mede daarom gratis zijn?
Jay: "Dat is geen vraag, want het is al zo. Ook al heb je er een mening over, dat helpt niet want het is gewoon zo. Ik vind het niet slecht of goed. Je moet het accepteren. En zien dat je het inzet om er zelf beter van te worden. Kijk, in onze wereld maakt het allemaal niet zoveel uit. Wij hebben nooit tonnen verdiend aan platen verkopen. Green Day wel, The Offspring ook. Maar ik denk dat zij de laatste waren die dat voor elkaar hebben gekregen. En het maakt niet uit of je Britney Spears bent of Black Flag, de klad zit er overal in.
Brooks: "Optredens zijn het enige wat bands nog hebben om iets aan te verdienen. Daarom moet je als band het podium op: blijven spelen, harten winnen, eerst van vijf mensen, dan tien, dan twintig. En niet opgeven. Want niets haalt het bij een goede vette liveshow, geen enkel sociaal internetplatform."
Jay: "Ja, het is helemaal omgedraaid wat dat betreft, Ging je vroeger op tour om een album te promoten, nu ga je touren om een boterham te verdienen. De enige reden om platen te maken is dat je dan meer materiaal hebt om live te spelen."

Tot slot kijken bassist en drummer vooruit. Wat doen ze over nog eens dertig jaar?
Jay: "Nou, dan ben ik al dood hoor. Nee, serieus ik denk niet dat ik er dan nog ben.
Brooks: "Ik ben er dan nog wel. Maar er kan van alles gebeuren en concrete plannen gaan meestal de mist in, dus die maak ik eigenlijk nooit. Ik heb in het jaar 2000 opgeschreven wat ik over tien jaar gedaan wilde hebben. Laatst maakte ik die enveloppe open en ik heb er echt helemaal niets van gehaald. Ik had twee dingen op papier gezet: nog steeds spelen in Suicidal Tendencies en trouwen met mijn ex-vriending. Allebei mislukt. Dus wat er over dertig jaar gaat gebeuren? Geen idee." Bij het horen van dit verhaal schiet Jay in een deuk. "Haha, stond dat echt op papier? Wat een giller! Gelukkig voor jou waren het maar twee dingen, anders was het helemaal zielig geweest. Je moet nooit te veel verwachtingen hebben, dan kan het ook niet fout gaan. Dat lijkt me een goede les voor iedereen."